BİNEK ARAÇLARDA GİDER KISITLAMALARI
Gelir Vergisi Tebliğleri uyarınca, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, ticari kazancın ve Serbest Meslek kazancının tespitinde binek otomobillere ilişkin giderlerde belli kısıtlamalara gidilmiştir. Biz bu yazımızda bu konuya genel bir çerçeve çizmeye çalışacağız.
Gider Olarak İndirim Konusu Yapılabilecek Ö.T.V ve K.D.V. Toplamı | 140.000 TL |
Amortisman Olarak İndirim Konusu Yapılabilecek Tutar (Ö.T.V ve K.D.V Hariç) | 160.000 TL |
Vergilerin Maliyet Bedeline Eklendiği veya Binek Otomobillerin İkinci El Olarak İktisap edildiği durumlarda Amortisman Olarak Giderleştirilebilecek Tutar | 300.000 TL |
Operasyonel Kiralama Şirketlerinden Kiralanan Araçların Aylık Kira Tutarı | 5.500 TL |
Ticari Kazancın veya Serbest Meslek Kazancının Tespitinde Binek Araçlara İlişkin Giderlerin İndirilebilecek Kısmı | %70 |
Binek Araç Gider Kısıtlamalarına ilişkin ilk olarak baz alacağımız konu; işletmelerin Binek Araç Satın almaları durumunda Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisinin direkt olarak giderleştirilmesi veya Maliyet unsuru olarak olarak değerlendirilmesi yönünden olacaktır. Birinci seçenek;İşletmeler satın aldıkları sıfır binek araca ait Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi tutarlarını direkt giderleştirme seçeneği olacaktır. Geçmiş yıllarda Katma Değer Vergisini ve Özel Tüketim Vergisinin tamamının giderleşmesi imkan dahilinde iken,Gelir Vergisi Tebliğlerine istinaden, 2020 Yılından itibaren eğer işletmeler Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisini giderleştirme yolunu seçer ise; en fazla 140.000 TL’ye kadar olan tutarı giderleştirebileceklerdir. Eğer işletmeler Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisini 140.000 TL’ye kadar indirim konusu yapmaları durumda, bu binek araca ait ayrılabilecek amortisman tutarı azami 160.000TL olacaktır.İkinci seçenek ise; İşletmeler satın aldıkları binek araçlara ait Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisini, maliyet unsuru olarak dikkate almaları durumunda ve Binek Aracın 2.el olarak İktisap edildiği durumlar da ise, 300.000 TL’lik değeri aşan her bir Binek Araç için en fazla 300.000 TL’ye isabet eden kısmı amortisman yolu ile giderleştirme yoluna gidebileceklerdir.Şimdi biz bu iki konuya bir örnek ile çerçeve çizmeye çalışacağız.
ÖRNEK: ÖZÇE Anonim Şirketi 1 Haziran 2020 tarihinde genel idare binasına genel müdürlük makamında kullanmak üzere sıfır binek araç satın almıştır. Araca ait genel giderler aşağıda verilmiştir.
ARACIN NET SATIŞ FİYATI | 300.000TL |
KATMA DEĞER VERGİSİ | 54.000TL |
ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ | 150.000TL |
A– ÖZÇE Anonim Şirketi Satın Aldığı Binek Araca ait Özel Tüketim Vergisini ve Katma Değer Vergisini direkt olarak giderleştirme seçeneğini tercih etmiştir.
Gider Yazılabilecek K.D.V. ve Ö.T.V toplam tutarı | 140.000TL |
Kanunen Kabul Edilmeyen K.D.V ve Ö.T.V toplam tutarı | (54.000+150.000)-140.000 64.000TL |
Amortisman Olarak Gider Yazılabilecek Tutar | 160.000TL |
Amortismanı K.K.E.G. Yazılacak Olan Tutar | 300.000-160.000: 140.000TL |
************************************************************************************
254 TAŞITLAR HESABI——————————————————300.000TL
Amortismanı Gider Yazılabilecek Tutar 160.000TL
Amortismanı Gider Yazılamıyacak Tutar 140.000TL
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ————————————–160.000TL
Binek Araç Ö.T.V Giderleri 160.000TL
689 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER———————64.000TL
Binek Araç Ö.T.V. Giderleri 10.000TL
Binek Araç K.D.V. Giderleri 54.000TL
102 BANKALAR HESABI————————————————————-504.000TL
************************************************************************************
B- ÖZÇE Anonim Şirketi , Satın Aldığı Binek Araca ait Özel Tüketim Vergisini ve Katma Değer Vergisini maliyete ekleme seçeneğini tercih etmiştir.
Amortisman Olarak Gider Yazılabilecek Tutar | 300.000TL |
Amortismanı K.K.E.G. Yazılacak Olan Tutar | 504.000-300.000:204.000TL |
************************************************************************************
254 TAŞITLAR HESABI——————————————————504.000TL
Amortismanı Gider Yazılabilecek Tutar 300.000TL
Amortismanı Gider Yazılamayacak Tutar 204.000TL
102 BANKALAR HESABI—————————————————————504.000TL
************************************************************************************
Bir diğer Binek Araç Gider Kısıtlaması Operasyonel Kiralama Şirketlerinden kiralanan araçlarla ilgilidir. Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine ilişkin aylık kira bedelinin en fazla 5.500 TL’lik kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Şimdi bu konuya bir örnek ile çerçeve çizmeye çalışacağız.
ÖRNEK: ÖZÇE Anonim Şirketi, genel müdürün makamında kullanmak üzere Enver Araç Kiralama Limited Şirketinden sırasıyla aylık kira bedeli 16.000 TL ve 14.000 TL olan iki aracı kiralamıştır.
GİDER YAZILABİLECEK TUTAR | 5.500*2=11.000 TL |
İNDİRİM KONUSU YAPILABİLECEK KDV TUTARI | (5500*2)*0,18:1.980 TL |
KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDER | (16.000+14.000)-11.000:19.000 TL |
İNDİRİM KONUSU YAPILAMAYACAK KDV | 19.000*0,18:3.420 |
************************************************************************************
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI———————————–11.000TL
-Binek Araç Kira Giderleri 11.000 TL
191 İNDİRİLECEK KDV HESABI—————————————————1.980TL
689 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER—————————22.420TL
–Binek Araç Kira Gideri 19.000TL
-Binek Araç KDV Tutarı 3.420TL
102 BANKALAR HESABI—————————————————————35.400TL
************************************************************************************
Bir diğer Binek Araç Gider Kısıtlaması ise, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’ini indirilebileceğine dair gider kısıtlamasıdır. Bu nüansa göre binek araç kısıtlamasında, işletmeler envanterinde kayıt olan ve ya kiraladıkları binek araçlara ilişkin giderlerin en fazla %70’ini vergi matrahından düşebilecekleri anlaşılmaktadır.Şimdi bu konuya bir örnek ile çerçeve çizmeye çalışacağız
ÖRNEK: ÖZÇE Anonim Şirketi, aktifinde kayıtlı olan binek araç için 3.000TL +%18 KDV tutarlı Tamir Bakım bedelini peşin olarak ödemiştir
Gider Yazılabilecek Tamir Bakım Gideri tutarı | (3.000*0,70):2.100TL |
İndirim Konusu Yapılabilecek KDV tutarı | (2.100*0,18):378TL |
Gider Yazılamayacak Tamir Bakım Gideri | (3.000-2.100):900TL |
İndirim Konusu Yapılamayacak KDV tutarı | (900*0,18):162TL |
************************************************************************************
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HESABI————————————2.100TL
-Binek Araç Tamir Bakım Giderleri 2.100TL
191 İNDİRİLECEK KDV HESABI——————————————————378TL
689 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN GİDERLER—————————1.062TL
-Binek Araç Tamir Bakım Giderleri 900TL
-Binek Araç Tamir Bakım Giderleri K.D.V Tutarı 162TL
102 BANKALAR HESABI——————————————————3.540TL
************************************************************************************
Yukarıda ifade etmeye çalıştığımız gibi, işletmeler binek araç satın aldıkları veya kiraladıkları durumlarda bunlara ait harcamalarına tamamını indirim konusu yapmaları mümkün olmayacaktır. Bu durum ,işletmelerin binek araç satın aldıkları veya kiraladıkları durumlarda kendi şahsi işleri için kullandıkları harcamalara bir önlem olarak ortaya çıktığını düşünmekteyiz. Tekrar hatırlatmak gerekir ise, şahsi işler için kullanılan binek araçların giderlerinin %70 kıstasını baz alınmadan tamamını K.K.E.G olarak değerlendirilmesi gerektiği kanısındayız.
Yazımızı okuyup bizlere zaman ayırdığınız için çok teşekkür ederiz.
S.M.M.M. ÖZGÜR ÇEKİÇ